การเกิดเป็นคน

ตัวเรามีอวิชชาหรือความไม่รู้ กำกับการดำเนินชีวิตของคนเราทุกคน การดำเนินชีวิตด้วยอวิชชาในทางมโนกรรม วจีกรรม และกายกรรม แต่ละวันคนเราบำเพ็ญอกุศลกรรมตลอดเวลา น้อยครั้งการดำเนินชีวิตของเราจะเป็นกุศลกรรม บวกลบกันแล้ว แต่ละวันคนเราทำอกุศลกรรม มากกว่ากุศลกรรม พระพุทธเจ้าตรัสไว้ว่า คนเราเวียนว่ายตายเกิด มานับภพนับชาติไม่ถ้วน ก็เพราะว่าคนเราเจริญเหตุปัจจัยในการเวียนว่ายตายเกิดตลอดเวลา ไม่ได้หยุด เพราะความไม่รู้หรืออวิชชากำกับชีวิตคนเรา แม้แต่จะมาเกิดเป็นคน แต่ละชาติก็ยากเย็นแสนเข็ญ คนเราไม่ได้เกิดมาง่าย ๆ ถ้าไม่มีบุญกุศลไม่ได้เกิดมาเป็น

เรียงลำดับของการเกิด ดังนี้

• เกิดมาเป็นมนุษย์ เป็นอันดับ ๑
• เกิดเป็นเทวดา อินทร์ พรหม เป็นอันดับ ๒
• เกิดเป็นสัตว์เดรัจฉาน เป็นอันดับ ๓
• เกิดเป็นพวกผีเปรต เป็นอันดับ ๔
• เกิดเป็นสัตว์นรก เป็นอันดับ ๕

คนเราที่เกิดมาในขณะนี้ น้อยคนหรือเกือบจะไม่มีเลย ที่จะบำเพ็ญตนเองให้ได้เกิดเป็นคนอีก มีแต่บำเพ็ญไปนรกเดรัจฉานเป็นส่วนมาก เพราะคนเราไม่เข้าใจว่า ความพอใจ ไม่พอใจ ที่ทุกคนแสวงหานั้น นำพาตนเองไปเกิดในนรกเดรัจฉาน แต่ละคนตื่นมาแต่ละวัน ก็อยากไปแสวงหาความพอใจ ไม่พอใจ (อวิชชา) ไม่หยุดหย่อน เพราะพวกเขาไม่รู้เลยว่า สิ่งที่ตนเองไปแสวงหานั้น คือเหตุปัจจัยของการสร้างทุกข์ให้กับตนเอง

ในสมัยพุทธกาล

พระพุทธเจ้าได้ทรงแสดงธรรม เรื่อง การเกิดเป็นมนุษย์ มีสาวกหลายท่าน ถามพระองค์ว่า การเกิดมาเป็นมนุษย์ยากขนาดไหน พระพุทธเจ้าตรัสว่า ยากมาก สาวกก็ให้พระองค์อุปมาให้ฟังด้วย พระพุทธเจ้าก็ตรัสว่า ที่ตถาคตจะอุปมาให้พวกเธอฟังนี้ ยังง่ายกว่าเกิดเป็นมนุษย์อีกนะ

พระพุทธเจ้าอุปมาว่า มีเต่าตาบอดตัวหนึ่ง เกิดในทะเล ๔ มหาสมุทร ๑๐๐ ปี เต่าตาบอดจะโผล่หัวขึ้นมาทีหนึ่ง และถ้าเธอทำบ่วงเท่าหัวเต่า โยนลงในทะเล และ ๑๐๐ ปี เต่าตาบอดตัวนั้นโผล่ขึ้นมาเจอบ่วงที่เธอโยนลงในทะเล ๔ มหาสมุทร มันยังง่ายกว่า การเกิดเป็นมนุษย์อีกนะ มนุษย์เกิดยากกว่านี้ นับเท่าไม่ได้ ฉะนั้นการที่เราหลุดรอดได้เกิดมาเป็นมนุษย์นั้น ไม่ใช่ธรรมดา ยิ่งใหญ่มากในชีวิตของท่าน

การที่เราได้มีโอกาสเกิดมาเป็นคนที่สมบูรณ์เพียบพร้อม คือ มีร่างกายครบ ๓๒ ประการ มีตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ สมบูรณ์ แล้วมีสิ่งแวดล้อมที่เกื้อกูลเราให้เราสามารถฝึกฝนตัวเราได้เต็มที่ ถือว่าเป็นบุญยิ่งใหญ่ เพราะการได้เกิดมาเป็นคนนั้นยากที่สุดในบรรดาภพภูมิทั้งหลาย อีกทั้งการได้เกิดมาพบพระพุทธศาสนา เกิดมาพบพระธรรมคำสอนที่ถูกต้อง เกิดมาพบคนบอกทางที่ถูกต้องอย่างนี้ ถือว่าเป็นสิริมงคลของเราอย่างยิ่ง เพราะคนเป็นสัตว์โลกที่สมบูรณ์ที่สุด เทวดาอินทร์พรหมยังสู้ไม่ได้ ภพภูมิคนนี้เกิดยากที่สุด ยากกว่าเทวดาอินทร์พรหมผีสางทั้งหมด พระพุทธเจ้าทุกพระองค์ต้องเกิดมาเป็นคนเท่านั้น จึงจะฝึกฝนตัวเองให้บรรลุมรรคผลนิพพานได้ เกิดมาเป็นเทวดาอินทร์พรหมผีสางทำให้ตนเองบรรลุมรรคผลนิพพานไม่ได้ เพราะไม่มีศักยภาพเพียงพอ ไม่มีอุปกรณ์ฝึกฝนตัวเองครบ เพราะฉะนั้นโอกาสที่เราได้มาเกิดเป็นคนนี้ ถือว่าเป็นบุญที่ยิ่งใหญ่มาก